Joanna Porucznik: Anonimowy periplus Morza Czarnego.
I. Wstęp

Joanna Porucznik: Anonimowy periplus Morza Czarnego

I. Wstęp

Do naszych czasów, oprócz Żeglugi dookoła Pontu Euksyńskiego spisanej w II w. n.e. w formie listu przez Arriana z Nikomedii, zachował się również inny periplus Morza Czarnego, którego autor pozostaje dla nas niestety anonimowy. Czas powstania dzieła jest również nieznany, przyjmuje się jednak, że najprawdopodobniej po­chodzi z czasów bizantyńskich, z około V w. n.e. Periplus ten jest kompilacją różnych wcześniejszych źródeł geograficznych, traktu­jących o wybrzeżach Morza Czarnego. Anonimowy autor wzorował się na epistolarnej formie dzieła Żeglugi dookoła Pontu Euksyńskiego. Stamtąd przepisał początek tekstu, a więc pozdrowienie dla adresa­ta, cesarza Hadriana, oraz skopiował podpis nadawcy, czyli Arriana. Na tej podstawie dzieło to nazwane zostało przez skrybę w jednym z kodek­sów periplusem Arriana. Nie wiemy jednak, jak zwał się autor. Chcąc zatem uniknąć nie­porozumień, warto podążyć za jednym z wydawców tego utworu, Karlem Müllerem, i nadać anonimowemu autorowi miano Pseudo-Arriana. Pod takim właśnie imieniem będzie on występował w ni­niejszej pracy[1].

 Strona tytułowa Fragmenta historicorum graecorum, t. V, wydanego przez Carolusa Müllera, Paryż, 1873

Pierwsza strona Anonymi Peripli Ponti Euxini fragmentum z wydania Müllera, Paryż, 1873


[1] Niniejsza publikacja ukazała się dzięki projektowi „The Eastern Mediterranean from the 4th Century BC until Late Antiquity”, realizowanemu w ramach programu Międzynarodowe Projekty Doktoranckie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej ze środków strukturalnych Unii Europejskiej w ramach Działania 1.2 „Wzmocnienie potencjału kadrowego nauki” Pro­gramu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.


Joanna Porucznik – ur. w 1985 r. w Lubinie, absolwentka Kultury Śród­ziem­no­mor­skiej (licencjat), filologii klasycznej i archeologii (magisteria) Uniwersytetu Wroc­ław­skie­go. Jej dysertacja doktorska (2015) dotyczyła relacji grecko-barbarzyńskich na północnych wybrzeżach Morza Czarnego i zrealizowana została w ramach programu Międzynarodowe Projekty Doktoranckie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, projekt The Eastern Mediterranean from the 4th Century BC until Late Antiquity. Wybrzeża Morza Czarnego od wielu lat pozostają w kręgu zainteresowań badaw­czych autorki, czego wynikiem są liczne podróże odbyte do krajów nadczarnomorskich (Ukraina, Rosja, Bułgaria, Rumunia, Turcja, Gruzja), a także udział w wykopaliskach archeologicznych (misje archeologiczne w Tyritake oraz Tanais).  


powrót do strony:   Periplus czyli antyczna locja


idź do kolejnego fragmentu:   IV. Czym jest periplus?