Oficjalnie – s/s Nomadic został zbudowany jako statek pasażersko-towarowy dla linii żeglugowej White Star.
s/s Nomadic w roku 1912
źródło: Encyclopedia Titanica
Stępkę położono w stoczni Harland & Wolff w Belfaście 22 grudnia 1910 r., wodowanie odbyło się 25 kwietnia 1911 r.
1911, 25 kwietnia: wodowanie s/s Nomadic w stoczni Harland & Wolff
źródło: portal Titanic: History’s Most Famous Ship; The Official Website of Titanic Historian – Joshua Allen Milford
1911, 25 kwietnia: s/s Nomadic po wodowaniu
fot. Robert John Welch (1859-1936)
źródło: National Museums NI; Harland & Wolff Collection
1911, maj – Belfast, Queen’s Road: koniec dnia pracy w stoczni Harland & Wolff
z lewej, w basenie Abercorn, widoczny dziób s/s Nomadic; w tle – kadłub Titanica, który zostanie zwodowany 31 maja.
fot. Robert John Welch (1859-1936)
źródło: National Museums NI; Harland & Wolff Collection
Nomadic miał 71,17 m długości, 11,28 m szerokości, zanurzenie – 1,85 m bez ładunku i 2,16 m z pełnym obciążeniem. Dwa silniki parowe, o łącznej mocy 550 KM, dawały mu maksymalną prędkość 10-12 węzłów. Stalowy kadłub podzielony był na cztery pokłady, w tym dwa przeznaczone dla tysiąca pasażerów.
s/s Nomadic – fragment pokładu spacerowego (rekonstrukcja 2006-2013)
fot. Gerard Piouffre
źródło: Vincent Groizeleau: „Nomadic: L’histoire mouvementée du «petit frère» du Titanic”. Portal: Mer et Marine
Praktycznie jednak – w hierarchii floty pasażerskiej – s/s Nomadic był na samym dole: miał służyć jako tender, czyli statek pomocniczy, dowożąc w Cherbourgu pasażerów, ładunki i pocztę na transatlantyki Titanic i Olympic, które – ze względu na zanurzenie (oba po 10,5 m) – nie mogły wejść do portu.
Fakt – wyposażony był luksusowo, gdyż przeznaczono go do transportu pasażerów klasy pierwszej i drugiej, ale kursował jedynie na trasie nabrzeże – reda – nabrzeże.
s/s Nomadic – fragment pomieszczenia pod pokładem (rekonstrukcja 2006-2013)
fot. Gerard Piouffre
źródło: Vincent Groizeleau: „Nomadic: L’histoire mouvementée du «petit frère» du Titanic”. 2013-10-21. Portal: Mer et Marine
s/s Nomadic – fragment pomieszczenia pod pokładem (rekonstrukcja 2006-2013)
fot. Irid Escent (2018-09-04)
źródło: Wikimedia Commons
Tę samą funkcję miał pełnić zwodowany dwa dni po Nomadicu s/s Traffic – nieco mniejszy (56,5 m długości) i skromniejszy, gdyż obsługiwał pasażerów klasy trzeciej.
Oba tendry wypłynęły z Belfastu 31 maja 1911 r. Razem z nimi wypłynął RMS Olympic – pierwszy z gigantów oceanicznych White Star Line. Tego samego dnia, kilka godzin wcześniej wodowany był Titanic. Terminy skoordynowane zostały celowo: na nabrzeżach zgromadziło się ok. 100 tys. osób, a VIP-om sprzedawano bilety. Gazety, relacjonujące wydarzenia z tego dnia, sprzedano do ostatniego numeru.
Lata 20. XX w.: s/s Nomadic płynie do RMS Olympic na redzie Cherbourga
źródło: SS Nomadic/Facebook (wpis: 2021-05-31)
Olympic popłynął do Southampton. Nomadic i Traffic wzięły kurs prosto na Cherbourg, gdzie zameldowały się 3 czerwca 1911 r. Gdy RMS Olympic, wyruszył w dziewiczy rejs z Southampton do Nowego Jorku i 14 czerwca rzucił kotwicę na redzie Cherbourga, tendry rozpoczęły pracę, dowożąc do jego trapów pasażerów, ich bagaże i pocztę.
1911: s/s Traffic w Cherbourgu
źródło: Wikimedia Commons
Oba zapisały się też w historii Titanica.
10 kwietnia 1912 r. Nomadic przewiózł na redę Cherbourga 172 pasażerów klasy pierwszej i drugiej płynących najnowszym z liniowców White Star Line do Nowego Jorku. Powrócił do nabrzeża z 24 pasażerami, którzy mieli bilety tylko z Southampton do Cherbourga.
s/s Nomadic na tle RMS Titanic – skala porównawcza
źródło: The White Star Line / Facebook (wpis 2019-12-29)
W tym samym czasie na s/s Traffic do trapu Titanica przypłynęło 102 pasażerów klasy trzeciej.[1]
Cdn.
* * * * *
Historia s/s Nomadic zazębia się w szczególny sposób z… żeglarskim życiorysem kpt. Wojciecha Jacobsona, który – razem z Ludomirem Mączką – płynął we wszystkich etapach wyprawy Janusza Kurbiela przez Przejście Północno-Zachodnie z zachodu na wschód (s/y Vagabond’eux, 1985-1988), był kapitanem jachtu na etapie wstępnym (Hawr – Vancouver, 1984/1985) i etapie ostatnim tej wyprawy (Gjoa Haven – Brest, 1988).
Nomadic odegrał ważną rolę w prologu rejsu Vagabond’eux przez kanadyjską Arktykę.
Jaką?
O tym dowiecie się z książki Żeglarskie ‘kto jest kim’: Wojciech Jacobson, która w najbliższych tygodniach zejdzie z maszyn drukarskich. O książce przeczytacie ► TU ◄, ale – ponieważ nakład będzie niewielki – najprostszym rozwiązaniem jest zakup w przedsprzedaży. Wystarczy kliknąć na poniższe zdjęcie.
To jednak nie wszystko, bo Nomadic to pierwszy ze statków o ciekawej i pełnej zaskakujących zwrotów historii, które związane są – choć pośrednio – z żeglarskim życiorysem kpt. Wojciecha Jacobsona.
Szczegóły – w książce Żeglarskie ‘kto jest kim’: Wojciech Jacobson. Postarajcie się jej nie przeoczyć.
Kazimierz Robak
4 lutego 2022
Kazimierz Robak – Historia jednego parowca
►► 1. s/s Nomadic. Luksusowe początki – piątek, 4 lutego 2022
►► 2. s/s Nomadic. Geniusz i jego trzy giganty – piątek, 11 lutego 2022
►► 3. s/s Nomadic. Homary u Szoguna – piątek, 18 lutego 2022
►► 4. s/s Nomadic. Życie po raz piąty – piątek, 25 lutego 2022
[1] BIBLIOGRAFIA:
Bullock, Shan F. Thomas Andrews, Shipbuilder. Dublin & London : Maunsel & Company, Ltd., 1912;
Delaunoy, Philippe. SS Nomadic: Titanic’s Little Sister. Stroud, Gloucestershire, UK : The History Press, 2019. ISBN-13: 978-0750988070;
Vanhoutte, Fabrice & Philippe Melia. Le s/s Nomadic, petit-frère du Titanic. Cherbourg-Octeville : Éditions Isoète, 2004. ISBN: 978-2913920392;
Dużo informacji jest na portalu Titanic – polska kolekcja