Hannah Arendt (1906-1975) – elita intelektualna wieku XX. Znaczenie jej przemyśleń, ich przenikliwość i głębię zaczynamy dostrzegać dopiero teraz.
Marcin Król (1944-2020) – intelektualna elita polska z najwyższej półki: szanowali go nawet jego przeciwnicy, a nad wszystkim, co pisał, należało się pochylić z uwagą.
Jakiś czas temu spytał mnie przyjaciel, co myślę o społecznym nieposłuszeństwie i społecznym… posłuszeństwie, o wrażliwości na deformacje instytucji państwowych oraz o woli sprzeciwu. O tym, że społeczne nieposłuszeństwo w masowym wydaniu niesie ze sobą ryzyko krwawego chaosu, choć jest to cena przeciwstawienia się aroganckiej i dążącej do wszechmocy władzy. I o sytuacji gorszej, gdy – jak widzimy w historii i teraźniejszości – bunt organizują zwolennicy twardej ręki i pałki.
Wstęp, który prof. Król napisał do polskiego wydania Myślenia Hanny Arendt[1], wydaje się mocno zazębiać z tym tematem. Poza tym uważam, że warto choć z drugiej ręki poznać, co sądziła o tym Hanna Arendt. I przypomnieć sobie, że najwyższy rodzaj spełnienia człowieczeństwa widziała ona w myśleniu i działaniu, które zawsze miały służyć tworzeniu nowej rzeczywistości.
Kazimierz Robak
15 kwietnia 2023.
Fotografia na Stronie Głównej:
Wesleyan University Library, Special Collections & Archives; Wesleyan University, Middletown, CT.
via: Exberliner; Tip Berlin Media Group GmbH; Müllerstraße 12; 13353 Berlin
[1] Arendt, Hannah. Myślenie. [The Life of the Mind: 1. Thinking; 1978; tłum. Hanna Buczyńska-Garewicz] Warszawa : Czytelnik, 2002. ISBN: 830702871X.